Kształcenie architektoniczne ma w Gdańsku ponad stuletnią tradycję. Wydział Architektury był jednym z sześciu wydziałów pierwszej uczelni technicznej (Königliche Preussische Technische Hochschule) powstałej w 1904 r. w Gdańsku, będącym wówczas pod zaborem pruskim. W marcu 1900 przybył do Gdańska Albert Carsten, który zaprojektował (w stylu historyzmu nawiązującego do form flamandzkiego renesansu i baroku), a następnie nadzorował wznoszenie pierwszych i najstarszych gmachów uczelni, m.in. Gmachu Głównego, w którym znalazł swoją siedzibę Wydział Architektury. Inauguracja pierwszego roku akademickiego odbyła się w 1904 r. Albert Carsten został profesorem tej uczelni i nauczał projektowania architektonicznego do roku 1933/34. W tamtym okresie na proces kształcenia architektów w Gdańsku wywierali znaczący wpływ także inni znakomici profesorowie: Friedrich Ostendorf, historyk architektury Adalbert Matthaei, rekonstruktor zamku w Malborku Konrad Steinbrecht, Karl Gruber i Otto Kloeppel.
Po zakończeniu II wojny światowej Dekretem Rady Ministrów Rządu Tymczasowego Rzeczpospolitej Polskiej z 24 maja 1945 r., w miejsce Technische Hochschule utworzono polską państwową szkołę akademicką – Politechnikę Gdańską. Formalne powołanie Wydziału Architektury zostało dokonane Rozporządzeniem Ministra Oświaty z dnia 25 października 1945 roku. Kadrę dydaktyczną Wydziału Architektury w znacznym stopniu stanowili profesorowie ze znajdujących się w granicach Polski do 1945 roku uczelni wileńskiej i lwowskiej, tacy jak: były Rektor Politechniki Lwowskiej prof. Witold Minkiewicz, specjalista od architektury monumentalnej, były dziekan lwowskiego Wydziału Architektury i pierwszy dziekan Wydziału Architektury w Gdańsku prof. arch. Marian Osiński, art. mal. prof. Władysław Lam, historyk architektury i konserwator zabytków arch. Jan Borowski. Pozostali profesorowie wywodzili się z innych przedwojennych polskich uczelni, m.in. z Politechniki Warszawskiej.
W pierwszych latach po wojnie Wydział kształcił studentów na studiach inżynierskich i magisterskich, a następnie wyłącznie jednolitych studiach magisterskich. Funkcjonował jako Wydział Architektury od 1945 do 1969, od 1969 do 1971 – jako Wydział Budownictwa i Architektury, od 1971 do 1981 – jako Instytut Architektury i Urbanistyki, od 1981 do dnia dzisiejszego, ponownie jako Wydział Architektury.
Od 1945 roku do 1966 program jednolitych studiów magisterskich obejmował 11 semestrów, od 1967 do 1974 – 10 semestrów, od 1975 do 1981 – 9 semestrów, a od 1981 do dnia dzisiejszego – ponownie 10 semestrów na wygasających jednolitych studiach magisterskich.
W 1990 roku nastąpiła reorganizacja studiów i ich programów wprowadzona zapisami nowej Ustawy o szkolnictwie wyższym z 12 września 1990 r. Nowy program studiów przygotowany został z uwzględnieniem wymogów dotyczących edukacji architektów, tak jak określone one zostały w unijnej Dyrektywie dot. Architektury 85/384/EWG rozdz. II art. 3. Dyrektywa ta, umożliwiając mobilność architektów i otwierając możliwość podjęcia przez nich pracy na terenie Europy, jednocześnie wymogła modyfikację profili nauczania, tak aby kwalifikacje absolwentów umożliwiły im pełną konkurencyjność na wymagającym europejskim rynku. W programie utrzymano 5-letnią długość studiów magisterskich (10 semestrów). Wydział rozpoczął uczestnictwo w programach wymiany międzyuczelnianej dotyczącej studentów (wyjazdy na część studiów, trwające jeden lub dwa semestry) i pracowników naukowo-dydaktycznych (wyjazdy krótkie, wykłady kursowe, konferencje) – początkowo na podstawie umów międzyuczelnianych i staży indywidualnych, następnie w ramach programu Tempus i kolejnych programów wymiany międzyuczelnianej (Socrates, Erasmus).
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego 2005/36/EC (Directive of the European Parliament and of Council of The European Union on the recognition of professional qualifications 2005/36/EC) – Załącznik VI, punkt 6 „Dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji architektów uzyskany na podstawie praw nabytych zgodnie z artykułem 49 ust.1” (Annex VI Acquired rights applicable to the professions subject to recognition on the basis of coordination of the minimum training conditions, 6. Evidence of formal qualifications of architects benefiting from acquired rights pursuant to Article 49(1)) dotyczy studiów na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, które rozpoczęły się nie później niż w roku odniesienia, tj. roku akademickim 2006/2007.
Dyplomy ukończenia studiów uzyskiwane przez studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2007/2008 i później musiały przejść formalną procedurę uznawalności kwalifikacji zawodowych (recognition of professional qualification).
W odniesieniu do dyplomów architektów (certyfikatów uzyskania formalnych kwalifikacji), którzy studia (zawodowe przygotowanie) rozpoczęli po roku 2006/2007, czyli w roku akademickim 2007/2008 i później, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej uzyskał w 2010 roku notyfikację dyplomu „magister inżynier architekt” (w skrócie mgr inż. arch.), co zostało odnotowane w Załączniku V – Uznawanie na podstawie koordynacji minimalnych wymogów w zakresie kształcenia; V.7. – Architekt, w punkcie 5.7.1 “Dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji architektów uznawanych zgodnie z art. 46.” (Annex V. Recognition on the basis of coordination of the minimum training conditions. V.7 Architect. 5.7.1. Evidence of formal qualification of architects recognised pursuant to Art. 46 – Directive of the European Parliament and Council of The European Union 2005/36/EC) Dyrektywy Parlamentu Europejskiego 2005/36/EC (zał. nr 6).
