Młoda naukowczyni z WA PG otrzymała nagrodę Prezydent Miasta Gdańska | Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej

Dr Agnieszka Szuta jasko jedna z trójki młodych naukowczyń i naukowców z Politechniki Gdańskiej otrzymała jedną z pięciu nagród Prezydent Miasta Gdańska za rok 2022. Kapituła obradowała dn. 27 marca 2023, a ogłoszenie wyników przeczytacie Państwo w tym miejscu

O pracy

Praca doktorska dotyczy byłych portów lotniczych, których pozostałości stanowią elementy struktury przestrzennej współczesnych miast. Podjęta tematyka dotycząca byłych portów lotniczych jest aktualna, oryginalna i mało eksplorowana w literaturze światowej, poprzez co ma znaczący wpływ na rozwój badań. Postępująca degradacja infrastruktury byłych, cywilnych portów lotniczych wskazuje na konieczność podjęcia interwencji, dla których materiał badaczy zawarty w pracy staje się bardzo cenny. Poza aspektami teoretycznymi w pracy ukazano możliwości rozwiązań dla współczesnych przestrzeni miejskich, na których znajdują się pozostałości byłych, cywilnych porach lotniczych.

W pracy zaproponowano rozwój dotychczas stosowanych modeli przeprowadzania analiz wartości społeczno-kulturowych oraz wartości społeczno-ekonomicznych dóbr kultury XX wieku, ponadto wskazano obszary do dalszych  badań i analiz.

Pracę zapoczątkowało odnalezienie luki badawczej - rozwój i dzieje lotnictwa są przedmiotem zainteresowania historyków, a kwestie związane z budową nowych portów lotniczych – architektów, urbanistów, socjologów, co czyni zagadnienia te przedmiotem licznych badań. Niemniej pozornie bogata literatura tematu ma zasadniczą lukę: brakuje opracowań nt. infrastruktury zniszczonych i/lub pełniących nowe funkcje portów lotniczych. W literaturze dotyczącej waloryzacji dziedzictwa przemysłowego obiekty związane z infrastrukturą lotniskową traktowane są marginalnie. Wzmianki na ten temat można odnaleźć jedynie w publikacjach zagranicznych.

W pracy przeanalizowano dwadzieścia dwa obiekty, czyli wszystkie, które mieściły się w przyjętych w pracy ramach czasowych i terytorialnych. Z tej grupy wyłoniono jedno unikalne lotnisko - Port Lotniczego Gdańsk-Wrzeszcz.  Okazuje się, że wyłącznie pozostałości po tym porcie lotniczym znacząco wpłynęły na sposób kształtowania nowej zabudowy mieszkaniowej na jego dawnym terenie. Pogłębiona analiza pozwoliła na przypisanie obiektowi nazwy wyjątkowego, jedynego, unikatowego w danej skali porównawczej.

W pracy odniesiono się również do walorów społeczno-ekonomicznych dawnych lotnisk oraz możliwości ich ponownego wykorzystania. Zauważono, że zachodzące w ostatnich latach przemiany cywilizacyjne, społeczne i gospodarcze oraz rozwój nauk technicznych znajduje swoje odzwierciedlenie w podejściu do zabytków – to co niedawno było nieakceptowalne, dziś postrzegane jest zgoła inaczej. Mimo, potencjał opuszczonych budynków został dostrzeżony (nowe funkcje przyjmują różnorodne obiekty – od więziennych po kościoły) to okazuje się, że ponowne wykorzystanie dawnej infrastruktury lotniskowej sprowadza się jedynie do pojedynczych obiektów. Czy zatem infrastrukturze portów lotniczych powstałych u progu XX wieku można również przypisać wartości społeczno-ekonomiczne? Czy adaptacja terenów i obiektów polotniskowych może przynieść długofalowe korzyści?

 W celu odnalezienia odpowiedzi na zadane pytania, przedstawiono i przebadano adaptacje trzech byłych cywilnych portów lotniczych: Paryż-Le Bourget we Francji, Berlin-Tempelhof w Niemczech oraz Kraków-Rakowice w Polsce. Przeprowadzona analiza wykazała, że infrastruktura dawnych portów lotniczych zlokalizowanych w Niemczech, Francji i Polsce posiada wartości potencjału ekonomicznego, potencjału ekologicznego, użyteczności społecznej, zachowania funkcji oraz wartość edukacyjną.

• Przeprowadzone w dysertacji badania  pozwoliły na odnalezienia związków pomiędzy dawną infrastrukturą  lotniskową a nową zabudową na jej byłym terenie;
• w pracy wykazano, że dawny pas startowy Portu Lotniczego Gdańsk-Wrzeszcz był silnym elementem kompozycyjnym w projekcie nowej dzielnicy mieszkaniowej, a cecha ta może okazać się unikalna w skali Europy co stanowi wskazówkę do dalszych badań;
• w dysertacji przedstawiono możliwości adaptacji obiektów polotniskowych, zaproponowano ujednolicenie nazewnictwa oraz rozszerzenie zbioru dotychczas opracowanych wartości w zbiorach wartości kulturowych oraz społeczno-ekonomicznych.

Poczynione w toku dysertacji rozważania pokazują, że to zaś, co niepozorne, znacznie częściej wymaga ochrony niż to, co znaczące (Max Dvořák).

dr inż. arch. Agnieszka Szuta - absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Tytuł inżyniera architekta uzyskała w 2016 r. W czasie studiów pracowała jako inżynier budowy m.in. obiektu wielofunkcyjnego w Gdańsku i  zespołu zabytkowych kamienic w Toruniu.

Pracę magisterską obroniła w 2017 r. jednocześnie rozpoczynając studia doktoranckie. Wśród jej głównych zainteresowań naukowych znajdują się zagadnienia związane z tematyką lotniczą, dziedzictwem techniki, a także wpływem przemian kulturowych na architekturę sakralną. Jest autorką publikacji w wysokopunktowanych czasopismach polskich i zagranicznych.

Poza działalnością naukowo-dydaktyczną jest również czynną architektką, uczestniczyła m.in. przy projekcie od fazy koncepcyjnej po wykonawczą budowy nowej siedziby Sądu Rejonowego w Bełchatowie oraz przy projektach dotyczących budynków będących w zakresie ochrony konserwatorskiej. W 2021 r.  uzyskała uprawnienia budowlane do projektowania w nieograniczonym zakresie.

W 2022 r. obroniła pracę doktorską pt.: Byłe porty lotnicze jako element dziedzictwa architektonicznego i urbanistycznego, za którą przyznano nagrodę Gdańskiego Towarzystwa Naukowego i Prezydenta Miasta Gdańska dla młodych pracowników nauki za rok 2022.

Serdecznie gratulujemy dr Agnieszce Szucie i życzymy dalszych sukcesów